یک دنیای بهتر: هدف از برگزاری کنگره منصور حکمت چیست؟ چه الگویی مد نظر دارید؟ انتظارات و توقعات شما چیست؟ شاخص موفقیت چنین کنگره ای از نقطه نظر شما چیست؟
آذر ماجدی: منصور حکمت یک مارکسیست برجسته، تئوریسین و لیدر سیاسی جنبش کمونیسم کارگری است. منصور حکمت در تعین بخشی نظری، سیاسی و سازمانی به جنبش کمونیسم کارگری نقش منحصر بفرد و بسیار تعیین کننده ای داشته است. مقایسه نقش منصور حکمت در جنبش کمونیستی با انسان های برجسته ای چون مارکس و لنین بهیچوجه اغراق نیست. منصور حکمت موفق شد که مارکسیسم را از زیر آوار تعابیر بورژوایی و خورده بورژوایی از آن بیرون کشد؛ او توانست پس از چند دهه حاکمیت کمونیسم بورژوایی پرو روس، مائویستی یا چپ نو، که هر یک روایتی ناسیونالیستی یا دموکراتیک از مارکسیسم را به جهان ارائه می دادند، کمونیسم کارگری مانیفست کمونیسم را احیاء کند. منصور حکمت درافزوده های مهمی به مارکسیسم و جنبش کمونیستی داشت. پاسخ های مارکسیستی به معضلات جنبش کمونیستی در انتهای قرن بیست بخشی از دستاوردهای او است.
گرامیداشت چنین شخصیتی و بررسی دستاوردها و درافزوده های او یک کار مهم و ضروری است. نه فقط بعنوان یک حرکت احساسی – عاطفی در گرامیداشت یک لیدر برجسته سیاسی و نظری انقلابی، بلکه همچنین از این نظر که کمونیسم کارگری بدون مسلح شدن به این نظریات و سیاست ها، بدون احاطه به نقد حکمت از دنیای سرمایه داری و سیاست های سرکوبگرانه بورژوازی بین المللی و بدون درک و کاربست استراتژی قدرت تبیین شده توسط او قادر نخواهد شد به قدرت دست یابد. انقلاب کارگری در قرن بیست و یک به منصور حکمت و تبیین او نیازمند است. از این رو کنگره دوم منصور حکمت به بررسی نظرات و درافزوده های او اختصاص یافته است.
قصد اینست که تمام دوستداران منصور حکمت امکان یابند در یک فضای باز تبیین خود را ارائه دهند. این کنگره یک مجمع حزبی نیست. ما در ارائه این واقعیت به جنبش چپ و کمونیستی تلاش بسیاری کرده ایم. به همین خاطر، علاوه بر اطلاعیه های عمومی برای دعوت از عموم و دعوت به سخنرانی، از بیش از ده حزب و سازمان چپ برای شرکت در کنگره رسما دعوت کرده ایم. (لیست این جریانات در اطلاعیه مجزایی به چاپ رسیده است.) این کنگره را از جهاتی میتوان با کنگره مارکس مقایسه کرد. در کنگره مارکس جریانات مختلف با سابقه های فکری و سازمانی مختلف شرکت و سخنرانی می کنند. تلاش اینست که کنگره های منصور حکمت را به چنین مجامعی بدل کنیم.
امیدوارم که بتوانیم قدم های جدی و مهمی در این جهت و در شکستن دیوار نفرت و سکتاریسم برداریم. امیدوارم کنگره منصور حکمت به مجمعی بدل شود که دوستداران او با تعلقات متفاوت سازمانی زیر یک سقف جمع شوند و نظر و تبیین خود را در فضایی باز و آزاد مطرح کنند. این امید و تلاش من است.
یک دنیای بهتر: منصور حکمت چهره ای فراتر از احزاب منتسب به کمونیست کارگری است. با توجه به این واقعیت کنگره منصور حکمت چگونه به این تبیین های متفاوت برخورد میکند؟ آیا بنیاد منصور حکمت ارائه دهنده یک روایت مختص به خود از کمونیسم منصور حکمت است؟
آذر ماجدی: یکی از تلاش های کنگره منصور حکمت نیز تثبیت همین واقعیت است که منصور حکمت، چهره ای کاملا فراتر از احزاب منتسب به کمونیسم کارگری یا جنبش کمونیستی کارگری ایران و عراق است. زدودن تصاویر سکتاریستی، یکی از تلاش های ما بمنظور رفع یک مانع بزرگ در این جهت است. کنگره منصور حکمت میکوشد تمام این تبیین ها را در معرض قضاوت قرار دهد. کنگره منصور حکمت مکانی است که تعابیر مختلف می توانند آزادانه، در یک فضای عاری از شانتاژ و هیاهو، طرح شوند و مورد بحث قرار گیرند.
سخنرانان هر یک تعبیر و تبینی متفاوت دارند. این نظرات در کنگره طرح و بحث می شود و سپس تمام سخنرانی ها بشکل ویدئویی و کتبی منتشر شده و در اختیار عموم قرار می گیرد. کنگره یا بنیاد قضاوتی در مورد هیچیک از سخنرانی ها یا تبیین ها نخواهد داشت. صرفا می کوشد که این نظرات را در اختیار جامعه قرار دهد. هدف بنیاد شناساندن هر چه وسیعتر منصور حکمت است. انتشار آثار خود او، ترجمه آنها و همچنین ارائه تبیین افراد و جریانات مختلف از او طرق مختلف این کار است.
یک دنیای بهتر: شما عضو رهبری حزب اتحاد کمونیسم کارگری هستید و روایت معینی از کمونیسم منصور حکمت را تبلیغ و اشاعه میدهید. این جایگاه و نقشی که در بنیاد منصور حکمت دارید را چگونه جدا و ادغام میکنید؟ آیا دچار تناقضی نمیشوید؟
آذر ماجدی: من نظرات خودم را دارم. از این نظرات با حرارت دفاع می کنم. تبیین های مختلف را مورد نقد تیز قرار می دهم. این بخش مهمی از فعالیت سیاسی – کمونیستی من در هشت سال اخیر بوده است. نقد، یکی از ابزار های مهم مارکسیسم است. یک بخش از فعالیت کمونیستی و مارکسیستی، نقد نظری و سیاسی نظرات رایج در جامعه و موانع سیاسی و فکری در مقابل سازمانیابی طبقه کارگر و انقلاب کارگری است. در این راستا یک کمونیست راهی بجز نقد دائم ندارد.
اما من هیچگاه در قالب بنیاد منصور حکمت این فعالیت را به پیش نبرده ام. من همانگونه که در مراسم یادبود منصور حکمت در ژوئیه 2002 اعلام کردم، هدفم از تشکیل بنیاد منصور حکمت اشاعه ادبیات و نظرات او و ترجمه آنها است. و تاکنون نیز بنیاد به همین کار مشغول بوده است. در چند سال اول بسیار فعالانه این کار را انجام داده است. مدت کوتاهی بخاطر مشکلات و معضلاتی که در جنبش کمونیسم کارگری بروز کرده بود، کارهای بنیاد با رکود روبرو شد و اکنون تلاش من اینست که بنیاد را دوباره به یک نهاد بسیار فعال در شناساندن منصور حکمت بدل کنم.
یک سند گویا برای نشان دادن آنکه من در موقعیت خود دچار تناقض نشده ام و یا از بنیاد بعنوان نهادی برای پیشبرد مجادلات سیاسی، نظری یا حزبی استفاده نکرده ام، تاریخ خود بنیاد است. سایت منصور حکمت هیچ اثری از مجادلاتی که درون حزب کمونیست کارگری شکل گرفت، انشعاب یا مجادلات بعدی را در خود منعکس نکرده است. هیچ اطلاعیه ای باسم بنیاد در این رابطه منتشر نشده است. هیچ جزوه یا کتابی در این رابطه باسم بنیاد منتشر نشده است. انتشارات بنیاد به انتشار آثار خود منصور حکمت خلاصه میشود. البته از همان آغاز تاسیس بنیاد، تلاش هایی برای تخطئه آن شکل گرفت. اما من قاطعانه کوشیده ام که بنیاد را از این مجادلات کنار نگاه دارم. من کوشیده ام که بنیاد به هدف اولیه خود وفادار بماند.
یک دنیای بهتر: با اعلام کنگره منصور حکمت و فراخوان کانون مبارزان کمونیست برای شرکت در این کنگره ما شاهد سنگ اندازیهای افرادی از رهبری دو حزب "حکمتیست" و "حزب کمونیست کارگری" بودیم. به شانتاژهای شنیع شان نمیپردازم. شایسته پاسخگویی نیستند. اما بعضا گفته میشود شما جانبدارید! حزب متبوعشان را نقد کرده اید٬ نتیجتا در کنگره منصور حکمت نباید شرکت کرد. پاسخ شما چیست؟
آذر ماجدی: روشن است که من جانبدار هستم. من یک کمونیستم و بنا بتعریف نمیتوانم جانبدار نباشم. اگر ادعایی بغیر از این بکنم، ریاکاری است. اما این جانبداری هیچگاه بعنوان بنیاد ابراز وجود نکرده است. من کاملا قادرم که موقعیت خودم را بعنوان یک کادر جنبش کمونیسم کارگری یا عضو رهبری حزب اتحاد کمونیسم کارگری، چهره ای که در مجادلات در حزب کمونیست کارگری پس از مرگ منصور حکمت، نقش فعالی داشته، و بنیانگذار بنیاد منصو حکمت از هم مجزا کنم. اما متاسفانه سایرین هستند که از این کار عاجزند. تثبیت این واقعیت یکی دیگر از تلاش های من بعنوان رئیس بنیاد منصور حکمت است.
من سیاست های دو حزب مزبور را همچون بسیاری جریانات دیگر مورد نقد قرار داده ام. اما این نقد ها در ظرفیت یک کمونیست فعال و در رهبری یک حزب معین انجام گرفته است، نه در چهارچوب بنیاد منصور حکمت. راستش مطمئن نیستم که این افراد واقعا از درک این مساله عاجزند یا فقط با حرکت از یک نفرت سکتاریستی تلاش در تخریب دارند. من انتظار چنین برخوردهایی را داشتم. اما در عین حال امید داشتم که عزت نفس بیشتری از خود نشان دهند.
علیرغم چنین برخوردهایی، از کلیه این احزاب رسما برای شرکت و سخنرانی در کنگره منصور حکمت دعوت بعمل آمده است. توپ در زمین آنها است. می توانند شرکت کنند، سخنرانی کنند و تبیین خود را ارائه دهند. می توانند نشان دهند که این ظرفیت را دارند تا از تنگ نظری های سکتاریستی عبور کنند و آنجا که به منصور حکمت مربوط می شود، می توانند طور دیگری رفتار کنند. همانگونه که من تاکنون در هیچ ظرفیتی اعلامیه تحریم مراسم های این احزاب در گرامیداشت منصور حکمت را منتشر نکرده ام.
یک دنیای بهتر: چه برنامه هایی را در کنگره منصور حکمت تدارک دیده اید؟ فراخوان شما به تمامی دوستداران منصور حکمت در این زمینه چیست؟
آذر ماجدی: روز یکشنبه 4 ژوئیه، ابتدا در گورستان های گیت جمع می شویم. به دیدن یادبود منصور حکمت میرویم و گل می گذاریم. سپس به سالنی در های گیت خواهیم رفت و کنگره را در ساعت 3 بعد از ظهر آغاز می کنیم. در کنگره فیلم و اسلاید شویی از منصور حکمت به نمایش درخواهد آمد و سپس سخنرانان سخنرانی های خود را ارائه خواهند داد. لیست سخنرانان را هفته آینده منتشر می کنیم.
من عمیقا و از صمیم قلب از تمام دوستداران منصور حکمت با هر دیدی و با هر اختلاف سیاسی، دعوت می کنم که در این کنگره شرکت کنند و یاد این انسان بزرگ و عزیر را گرامی بدارند. بمنظور ارائه دیدگاه های هر چه وسیعتر ما حاضریم که زمان کنگره را افزایش دهیم تا سخنرانان بیشتری بتوانند در آن شرکت کنند. بنابراین اگر کسانی هنوز مایل به سخنرانی هستند، می توانند درخواست خود را با تم سخنرانی شان برای ما بفرستند. مطمئن باشند که مورد استقبال قرار خواهد گرفت. ضمنا از دوستداران منصور حکمت میخواهم که این کنگره را وسیعا تبلیغ کنند. بیایند با هم کنگره منصور حکمت را به یک مجمع سیاسی، نظری در دفاع از منصور حکمت، مانند کنگره مارکس بدل کنیم. مجمعی که همه بتوانند آزادانه و در یک فضای آزاد نظرات و تبیین شان را ارائه دهند و به بحث و نظرخواهی بگذارند.
